Jednym z prawnych obowiązków rodziców jest zapewnienie dziecku właściwego rozwoju, wykształcenia, opieki i środków do życia do momentu, aż nie będzie mogło utrzymywać się samodzielnie. Na czym polega dokładnie obowiązek alimentacyjny? Komu i na jakich zasadach przysługują alimenty? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym artykule.
Na czym polega obowiązek alimentacyjny?
Obowiązek alimentacyjny jest związany z prawomocną zasadą równej stopy życiowej dzieci z rodzicami. Oznacza to, że rodzice są zobligowani do podzielenia się swoim dochodami z dziećmi, nawet wtedy, gdy ich zarobki są niskie. Zaspokajanie potrzeb jest powinnością niezależną od stanu majątkowego, a więc nie wygasa w przypadku naruszenia substancji majątku któregoś z rodziców.
Podział dochodów nie jest automatyczny, bowiem uwzględnia potrzeby konkretnego dziecka w oparciu o jego stan zdrowia, wiek, etap edukacji czy obrany kierunek zawodowy. Zwolnienie z tego obowiązku jest możliwe tylko w sytuacji całkowitej niemożności zarobkowej oraz zaspokajania z majątku osobistego.
Komu przysługują alimenty na dziecko?
W przypadku, gdy rodzice dziecka nie żyją razem, każdy z rodziców, u którego przebywa małoletni, ma prawo złożyć do sądu pozew o alimenty. Jeżeli małżeństwo zostało rozwiązane na skutek rozwodu, sąd określa wysokość kosztów utrzymania dziecka, które będzie musiał ponieść każdy z rodziców. Alimenty są wypłacane zwykle temu z rodziców, u którego zgodnie z orzeczeniem sądu, małoletni przebywa stale bądź w określonych terminach. Jeśli faktycznie doszło do rozkładu pożycia małżeńskiego (separacji) lub gdy dziecko pochodzi ze związku pozamałżeńskiego, a małżonkowie żyją w rozłączeniu, rodzic, który opiekuje się prawnie dzieckiem może zażądać sądowego zobowiązania drugiego rodzica do płacenia określonej kwoty na wychowanie i utrzymanie dziecka. Do takiej sytuacji dochodzi, gdy rodzic nie ponosi tych kosztów dobrowolnie.
Jak długo dziecku przysługują alimenty?
Obowiązek alimentacyjny względem dziecka wynika z jego niezdolności do utrzymania się. Obowiązuje zatem od chwili narodzenia się dziecka aż do momentu, gdy stanie się samodzielne. Bardzo często usamodzielnienie się jest błędnie identyfikowane jako osiągnięcie 18. roku życia, czyli pełnoletniości bądź ukończenie 24 lat. Warto zaznaczyć, że żaden kodeks nie określa dokładnie granicy wieku, która wiązałaby się z całkowitą utratą prawa do alimentów. W przypadku, gdy dziecko jest już pełnoletnie jednak kontynuuje naukę lub nie może utrzymać się samodzielnie, rodzice są zobligowani do płacenia alimentów. Jeśli dziecko nie jest w stanie podjąć pracy zarobkowej z powodu niepełnosprawności bądź choroby, obowiązek alimentacyjny nigdy się nie skończy.
Alimenty na pełnoletnie dziecko, które kontynuuje naukę
Obowiązek alimentacyjny nie kończy się wraz z momentem osiągnięcia pełnoletniości przez dziecko, a więc nie wygasa także z chwilą zdobycia konkretnego wykształcenia. Jedynym czynnikiem warunkującym ustanie płacenia alimentów jest możliwość samodzielnego utrzymywania się dziecka. Jednak i w tym przypadku należy wziąć pod uwagę to, czy dziecko chce pobierać dalszą naukę oraz czy pozwalają mu na to cechy charakteru, umiejętności i zdolności.
Alimenty na pełnoletnie dziecko, które zaniedbuje naukę
Jeśli pełnoletnie dziecko zaniedbuje naukę, a jednocześnie nie podejmuje żadnych prób znalezienia pracy, rodzice nie są zobligowani do dalszego ponoszenia kosztów związanych z jego utrzymaniem.
Kiedy ustaje obowiązek alimentacyjny?
Obowiązek alimentacyjny wygasa, gdy dochody z majątku dziecka są wystarczające, aby pokryć koszty jego utrzymania oraz gdy dziecko jest w stanie samodzielnie zaspokoić swoje potrzeby. Ma to miejsce w przypadku pobierania renty rodzinnej, stypendium czy uzyskiwania określonych zarobków.